Merkez Bankası Para Politikası Kurulu Toplantı Özeti: (1)
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) Toplantı Özeti’nde, “Çekirdek enflasyonun ve enflasyon beklentilerinin yüksek seviyeleri, küresel enflasyonun bir süre daha merkez bankalarının hedeflerinin üzerinde kalmaya devam edeceğine işaret ediyor.” Söylendi.
TCMB Para Politikası Kurulu’nun 26 Ekim tarihli toplantısının özeti yayımlandı.
Özette, küresel enflasyonun son dönemde düşüş gösterdiği ancak halen uzun vadeli ortalamaların ve merkez bankalarının hedeflerinin üzerinde olduğu belirtildi.
Eylül ayında tüketici enflasyonu elektrik fiyatlarından olumsuz etkilenirken, özette gelişmiş ülkelerde çekirdek enflasyon eğilimindeki katılığın kırılmaya başladığı gözlenirken, bir önceki Para Politikası Kurulu (PPK) toplantı dönemine kıyasla tüketici enflasyonu gelişmiş ülkelerde yüzde 4,27’den yüzde 3,71’e gerilerken, gelişmekte olan ülkelerde de bu oran gözlendi. olan ülkelerde bu oranın yüzde 6,48’den yüzde 6,54’e çıktığı bildirildi.
Buna rağmen özette, Brezilya, Rusya ve Türkiye gibi bazı büyük ekonomiler dışında pek çok gelişmekte olan ülkede manşet enflasyonun düştüğü belirtilirken, enflasyonun gelişmiş ülkelerde yüzde 2, gelişmekte olan ülkelerde ise ortalama yüzde 3,5 hedeflerini aşmaya devam ettiği vurgulandı. ülkeler.
Özette, 2023 yılının son çeyreğinde yıllık ortalama enflasyonun gelişmiş ekonomilerde yüzde 3,3, gelişmekte olan ülkelerde ise yüzde 6,7 olmasının beklendiği belirtilirken, “Önceki PPK dönemine göre çekirdek enflasyon yüzde 4,57’den yüzde 4,57’ye yükseldi. Gelişmiş ülkelerde yüzde 4,21.” ABD ve Euro Bölgesi’nde 2023 yılının son çeyreğine ilişkin ortalama yıllık enflasyon beklentisi sırasıyla yüzde 3,3 ve yüzde 3,4 olurken, çekirdek enflasyon beklentisi sırasıyla yüzde 3 ve yüzde 7 oldu. “Yüzde 5 ve yüzde 4,1 seviyesinde.” Söylendi.
Özetle, son dönemde emtia fiyatlarının genel bir düşüş sergilemesine rağmen jeopolitik riskler, finansal koşullar ve arza yönelik faktörlerin petrol fiyatlarında dalgalanmaya ve doğalgaz fiyatlarında artışa neden olduğu kaydedilerek, şöyle devam edildi: “Varil başına Brent petrol fiyatları Önceki MPC toplantısından bu yana 88-98 civarındaydı.” Dolar bandında hareket ederken, Avrupa doğal gaz fiyatlarının göstergesi olan TTF (Tapu Devir Kolaylığı) yüzde 31,9 oranında arttı. Emtia Fiyat Endeksi’nin mevcut seviyesi son on yılın ortalamasının yüzde 30,4 üzerindedir. Endeks geçen yıl ulaştığı en yüksek seviyenin yüzde 10 üzerinde. “26,3’e düştü. Geçen yıl benzer biçimde ulaştığı zirve noktasına göre yüzde 14,5 oranında düşüş kaydeden Tarım Emtia Fiyat Endeksi, son 10 yılın ortalamasının yüzde 11,8 üzerinde. Bu durum enflasyon üzerinde etkisini hâlâ sürdürüyor” Tüketici sepetinde gıdanın yüksek payı nedeniyle.” Onun sözleri yer aldı.
Özette, çekirdek enflasyonun ve enflasyon beklentilerinin yüksek seviyelerinin küresel enflasyonun bir süre daha merkez bankalarının hedeflerini aşmaya devam edeceğine işaret ettiği belirtildi.
Bu nedenle dünyanın birçok ülkesinde merkez bankalarının siyasi faiz oranlarını mali duruşun sıkılığını koruyacak seviyelerde tutmaya devam etmesi, gelişmiş ülke merkez bankalarının ise genel olarak daha geç ve daha yavaş gevşemesi bekleniyor. “Takip edilen 12 gelişmiş ülke merkez bankası son 20 ayda toplam 153 toplantı yaptı. Bu toplantıların 102’sinde siyasi faiz artırımına gidildi. Takip edilen 15 gelişmekte olan ülke merkez bankası aynı dönemde toplam 225 toplantı yaptı. Bu toplantıların 103’ünde politik faiz oranları artırılmış, uygulanan para politikasının sonuçları finansal koşullara yansımaya başlamış, merkez bankalarının finansman ve kredi koşullarını sıkılaştırma vurgusu güçlenmiştir. Küresel finansal koşullar üzerindeki etkisi nedeniyle Tayland ve Endonezya merkez bankaları sırasıyla Eylül ve Ekim aylarındaki karar açıklamalarında bu gelişmeye vurgu yaparak politik faiz oranlarını artırdılar.Ancak tüketici enflasyonundaki düşüşle birlikte Brezilya, Peru merkez bankaları, Polonya ve Şili’de faiz indirimi süreçleri devam etti, “Buna rağmen enflasyonun yüksek seviyeleri ve merkez bankalarının siyasi bağlantıları dikkate alındığında bu ekonomilerde nakit sıkışıklığının devam etmesi bekleniyor.”
Özette, küresel büyüme görünümündeki yatay seyire rağmen işgücü piyasalarındaki sıkılığın devam ettiği vurgulandı. Özette, Türkiye’nin dış ticaret ortaklarının ihracat payları ile ağırlıklandırılan küresel büyüme endeksinin bir önceki PPK toplantı dönemine göre yatay kaldığı belirtilirken, endeksin 2023 yılı için tahmini büyüme oranının yüzde 1,7 olduğu bildirildi. Ocak ayındaki dip seviyenin yaklaşık 0,4 puan üzerinde.
Ancak endeksin 2022 yılındaki yüzde 3,5’lik büyüme oranı dikkate alındığında, Türkiye’nin dış talep görünümünde yıllık bazda önemli bir yavaşlamanın gözlemlendiği belirtilen özette, şu ifadelere yer verildi:
“Küresel Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) bilgilerinde Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarındaki düşüş eğilimi Eylül ayında belirgin bir şekilde yavaşladı. Eylül ayında küresel imalat sanayi PMI verisi bir önceki aya göre 0,1 puan artarak 49,1 oldu. küresel hizmetler PMI verisi 0,3 puan azalarak 50,8 seviyesinde gerçekleşti.Böylece küresel bileşik PMI göstergesi Eylül ayında bir önceki aya göre 0,1 puan azalarak 50,5 oldu ve neredeyse aynı seviyede kaldı.Gelişmiş ülkelerin bileşik PMI verileri ise Eylül ayında bir önceki aya göre 0,1 puan azalarak 50,5 oldu. Eylül ayında bir önceki aya göre 0,2 puan artarak 49,7’ye ulaşan imalat sanayi kaynaklı bu gelişme, Türkiye’nin önemli ticaret ortaklarından Euro Bölgesi’nde PMI verilerinin Eylül ayında toparlanmasında etkili oldu. Ekim ayı erken (flaş) PMI verilerine göre, Euro Bölgesi bileşik PMI göstergesi 0,6 puan azalarak 46,5’e geriledi.İmalat branşı PMI göstergesi Ekim’de 0,4 puan azalarak 43 ile Haziran 2020’den bu yana en düşük seviyelerinden birine geriledi.
Özellikle hizmetler PMI göstergesi ekim ayında yeniden düşüşe geçerek eşik değerin altında kalmayı sürdürerek 0,8 puan azalarak 47,8’e geriledi. Bu durum Avro Bölgesi’nde ekonomik aktivitedeki yavaşlamanın yılın ikinci yarısında da devam edeceğine işaret ediyor. Gelişmekte olan ülkelerin imalat sanayi PMI verileri Eylül ayında bir önceki aya göre 0,5 puan, hizmetler PMI verileri ise 1,2 puan azalarak bu göstergeler sırasıyla 50,9 ve 51,9 seviyesinde gerçekleşti. Çin ekonomisinde bileşik PMI göstergesi Eylül ayında düşüş eğilimini sürdürerek 0,8 puan azalarak 50,9’a ulaştı. İmalat PMI verisi 0,4 puan düşüşle 50,6’ya, hizmetler PMI verisi ise 1,6 puan düşüşle 50,2’ye geriledi. “Bu gelişmeler, yılın ilk yarısında küresel ekonomik aktivitenin önemli itici gücü olan hizmetler sektörünün son aylarda güç kaybettiğini ve küresel büyüme hızının bir miktar yavaşladığını gösteriyor.”
Özetle, Haziran-Temmuz döneminde risk algısına bağlı olarak iyileşen gelişmekte olan ülkelere yönelik portföy akımlarının, Ağustos-Ekim döneminde yerini çıkışlara bıraktığı, gelişmekte olan ülkelerde ise 2019’da gözlenen portföy çıkışlarının olduğu belirtildi. Gelişmiş ülke merkez bankalarının son dönemdeki sıkı para politikası duruşunu daha uzun süre sürdürmesi bekleniyor. Küresel risk iştahındaki dalgalanmalar ve Çin ekonomisine ilişkin belirsizlikler etkili olurken, Ağustos-Ekim döneminde (31 Temmuz-13 Ekim 2023) Çin, Tayvan, Güney Kore, Brezilya, Güney Afrika ve Endonezya çoğunlukla 43,3 milyar dolar kaybetti. borsalardan. Toplamda 47,7 milyar dolarlık fon çıkışının gerçekleştiği vurgulandı.
Özetle, artan jeopolitik riskler, elektrik fiyatlarının seyri, ekonomik büyüme görünümünün ülkeler arasında farklılaşması, ABD’de uzun vadeli faiz oranlarındaki artışlar ve gelişmekte olan ülke piyasalarından portföy çıkışları gibi son dönemdeki gelişmelerin, ekonomiye ilişkin belirsizliklerin arttığına işaret ettiği ifade edildi. küresel ekonomi arttı.
Enflasyonun ana eğilimine ilişkin göstergeler Eylül ayında zayıfladı
Özette, yılın üçüncü çeyreğinde enflasyonun tahminlerin üzerinde seyretmesine rağmen Eylül ayında da daha olumlu bir görünüm ortaya koyduğu, bunun getirdiği maliyet yönlü baskılarla vergi düzenlemelerinin enflasyona geçişinin hızlandığı belirtiliyor. Son dönemde etkili olan fiyat ve döviz kuru değişikliklerinin önemli ölçüde tamamlandığı, tüketici fiyatlarının Eylül ayında yüzde 4,75’e yükseldiği, yıllık enflasyonun ise 2,59 puan artarak yüzde 61,5’e yükseldiği bildirildi.
Özetle, hizmetler kümesinde alt kümelenmelerin yıllık enflasyona katkısı 20,9 puandan 22,9’a (2,09 puan artış); Alkol, tütün ve altın gruplarının toplamı 2,30 puandan 2,81’e (0,51 puan artış); gıda ve alkolsüz içecekler grubunda 18,1 puandan 18,4 puana (0,32 puan artış); Temel mal grubunda 15,5 puandan 15,7 puana (0,21 puan artış) yükselirken, güç kümesinde 2,11 puandan 1,57 puana (0,54 puan düşüş) düştüğü bildirildi. 2018 yılında yüzde 3,32 oranında artan yıllık enflasyon ise 2,28 puan artarak yüzde 75,1’e yükseldi. Fiyat artışları küme geneline yayılırken, ekmek ve tahıllar ile taze meyve ve sebze fiyat artışlarının önceki aylara göre yavaşlaması kümenin aylık enflasyonunu sınırladı. Mevsimsellikten arındırılmış verilere göre, “Taze meyve sebze fiyatlarındaki yavaşlamanın sebze fiyatlarından kaynaklandığına dikkat çekti. Yumurta, şeker, kuruyemişler, süt ve süt ürünleri, katı ve sıvı yağlar ile kırmızı et, fiyat artışlarıyla dikkat çeken diğer kalemler oldu. ” değerlendirme yapıldı.
Özette, Eylül ayında enerji fiyatları yüzde 3,83 oranında artarken, kümelenme yıllık enflasyonunun 3,78 puan azalarak yüzde 10,3’e gerilediği, Eylül ayında ham petrol başta olmak üzere küresel piyasalarda yaşanan fiyat artışlarının güç kümelenmesini artıran temel faktör olduğu belirtildi. fiyatları ve katı yakıtlar yüzde 6 oranında arttı. 11’de kümede tüpgazın yüzde 5,93, akaryakıtın ise yüzde 4,62 artışla öne çıktığı, şebeke suyu fiyatlarının ise yüzde 4,42 artışla yükseliş eğilimini sürdürdüğü belirtildi.
Özette, hizmet kümesinde fiyatların yüzde 7,88 ile güçlü bir şekilde artmaya devam ettiği, kümenin yıllık enflasyonunun ise 6,89 puan artarak yüzde 86,5’e ulaştığı belirtilirken, şunlar kaydedildi:
“Eylül ayında fiyat artışları alt setlere yayıldı ve tüm alt setlerde yıllık enflasyon arttı. Bu dönemde okulların açılmasıyla birlikte irtibat hizmet kalemlerinde de belirgin fiyat artışları yaşandı. Akaryakıt fiyatlarındaki artışların ardından, ulaşım hizmetleri fiyatları güçlü yükselişini sürdürürken, okul hizmetleri fiyatları Eylül ayında arttı.Bu gelişmede kiralardaki yüzde 65,4 oranındaki artış belirleyici oldu.Kira alt grubundaki aylık artışlar güçlenmeye devam ederek yüzde 9,52’ye yükseldi.Diğer hizmetler alt grubunda ise yüzde 65,4 oranındaki artış belirleyici oldu. Sette fiyatlar yüzde 8,46, üniversite fiyatları ise yüzde 127,7 oranında arttı.” Artışın ardından öne çıkan kalem eğitim hizmetleri oldu. Lokanta-otel alt grubunda aylık enflasyon, gıda fiyatlarındaki yavaşlamanın etkisiyle gıda hizmetleri öncülüğünde yüzde 4,15 ile önceki aylara göre daha sınırlı kalırken, konaklama kaleminde yurt kaynaklı yüksek oranlı artışlar görüldü. Fiyat:% s.”
Özette, eylül ayında temel mal fiyatlarının yüzde 2,59 oranında arttığı, grup yıllık enflasyonunun ise 1,26 puan artarak yüzde 53,2’ye çıktığı belirtildi. “Alt gruplar genelinde fiyat artışları zayıflarken, diğer temel mallar, katı mallar (altın hariç) ve giyimde yıllık enflasyon geriledi. Güçlü mallar (altın hariç) alt grubunda ise aylık fiyat artışı yüzde 2,58’e yavaşladı. Önceki aylarda alt sette farklılaşma gözlendi. Eylül ayında otomobil fiyatları yataya yakın seyrederken, beyaz eşya ve mobilya fiyat artışları güçlü kaldı. “Fiyat artışları diğer temel mal alt grubunda daha ölçülü oldu ve aylık enflasyon 2,66 oldu.” yüzde. Giyim ve ayakkabı alt grubunda fiyatlar yüzde 2,51 oranında arttı ve yıllık enflasyon yüzde 31,4 oldu.” sözleri yer aldı.
Özette, alkollü içkiler ve tütün ürünleri grubunda fiyatların yüzde 10 oranında arttığı, yıllık enflasyonun ise 15,2 puan artarak yüzde 67,2’ye çıktığı kaydedilirken, bu gelişmede tütün fiyatlarındaki yüzde 11,1 oranındaki artışın etkili olduğunun altı çizildi. şirket menşeli ürünler.
Eylül ayında enflasyonun ana eğilimine ilişkin göstergelerin zayıfladığı vurgulanırken, Eylül ayında mevsimsellikten arındırılmış aylık artışların hem B hem de C göstergelerinde gerilediği bildirildi.
Özette, Medyan ve SATRIM göstergelerinde gözlenen düşüşlerin bu görünümü teyit ettiği belirtilirken, mevsimsellikten arındırılmış B ve C endekslerinin üç aylık ortalama artışlarının Şubat 2022’de yüzde 8,78 ile en yüksek noktasına ulaştığı ve Sırasıyla yüzde 8,49 ancak Eylül 2023’te artmaya devam edecek. B ve C endeksinin mevsimsellikten arındırılmış artış oranlarının sırasıyla yüzde 4,87 ve yüzde 5,50 olarak ölçüldüğü belirtildi.
Özette, öncü göstergelerin enflasyonun ana eğiliminde Eylül ayında başlayan düşüşün, maliyet şoklarının büyük oranda fiyatlara yansıyarak Ekim ayında da devam ettiğine işaret ettiği belirtildi ve şunlar kaydedildi:
“Ön verilere göre kümelenmeler genelinde fiyat artışları yavaşlarken, katı tüketim malları fiyatlarındaki olumlu eğilim dikkat çekiyor ve hizmet kümesi diğer kümelenmelere göre daha yüksek fiyat artışı gösteriyor. Yurt içi talepteki güçlü seyir, fiyat artışlarındaki katılık hizmet fiyatları ve enflasyon beklentilerindeki bozulma enflasyon üzerinde yukarı yönlü baskı oluşturuyor.” “Ayrıca küresel elektrik fiyatları Eylül sonunda ulaştığı seviyelerden düşmeye başladıktan sonra jeopolitik sorunlar nedeniyle yeniden yükseldi ve risk oluşturdu. Buna rağmen yurt içi talep bir miktar ivme kaybederken, enflasyon beklentilerindeki artış da yavaşladı. aşağı.”
(Devam edecek)
